الگوهاي معادله ساختاري و روابط بين متغيرها

الگوهای معادله ساختاری شامل تعداد زیادی از تکنیک های آماری می باشند که در علوم رفتاری کاربرد فراوانی دارند. می توان این الگوها را ترکیبی از تحلیل عاملی و رگرسیون یا تحلیل مسیر نامید. این مدل ها در واقع به ساختار کواریانس بین متغیرهای مشاهده شده اشاره دارد و از همین جهت گاه مدل های ساختار کواریانس نیز خوانده می شوند.

اغلب برای تعیین ساختار مدل از نمودار تحلیل مسیر استفاده می شود. الگوهای معادله ساختاری در واقع مجموعه ای از معادلات خطی را ارائه می دهند که با تعیین روابط علی بین متغیرهای مکنون سعی در کشف اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مکنون برون زا بر متغیرهای مکنون درون زا دارد. مدل یابی براین اساس شامل پنج مرحله تدوین مدل، شناسایی مدل، برآورد مدل، ارزیابی مدل و اصلاح مدل می باشد. نرم افزارهای رایانه ای برای تعیین، برازش و ارزیابی الگوهای ساختاری به وسیله جرسکوگ و سوربوم بسط داده شده است و اکنون به طور وسیعی به صورت سیستم LISREL (روابط ساختاری خطی) مورد استفاده قرار می گیرد.

در ادامه به معرفی الگوهای مورد استفاده در این تعریف می پردازیم.

الگوی LISREL

با استفاده از نماد جرسکوگ و سوربوم الگوی LISREL به صورت زیر نمایش داده می شود:

 

 

همانطور که عنوان شد مدل سازی معادلات ساختاری براساس روابط بین متغیرها شکل می گیرد. از این رو در پایان توضیحی مختصر در مورد نوع روابط بین متغیرها ارائه می شود.

تجزیه رابطه بین متغیرها به اجزاء علّی و غیر علّی

به منظور فهم رویکردهای مدل سازی معادله ساختاری استفاده از روش تحلیل مسیر و آشنایی با مبانی تجزیه اثرات متغیرهابر یکدیگر از اهمیت بالایی برخوردار است. در هر مدلی با توجه به منطق تحلیل مسیر می توان اثرات را به دو دسته اثرات علی و غیر علی تقسیم نمود. اثرات علی خود در دو گروه جای می گیرند، اثراتی که مستقیما از یک متغیر به متغیر دیگر کشیده می شوند و اثرات غیرمستقیم یعنی اثرات بین دو متغیر که توسط یک یا چند متغیر مداخله گر به هم مربوط می شوند.

در روابط غیرعلی نیز بین متغیرها از دو جهت رابطه وجود دارد :

الف. هر دو متغیر از یک متغیر مشترک سومی ناشی شده اند.

ب. در مدل هایی که بیش از یک متغیر مستقل دارند ممکن است بین متغیرهایی رابطه علی وجود داشته باشد که در نظریه ترسیم نشده اند. این مسئله را اغلب متغیرهای پیشین تحلیل نشده می گویند.

شناخت صحیح نوع روابط بین متغیرها و رسم نمودار تحلیل مسیر بر شناخت مدل معادلات ساختاری کمک بسیاری می کند.

منابع
  • تحلیل آماری چند متغیری کاربردی/ نوشته ریچارد.آ.جانسون/ ترجمه دکتر حسینعلی نیرومند/ انتشارات دانشگاه فردوسی.
  • اصول مدل سازی معادلات ساختاری/نوشته مارویانا جفری.ام/ترجمه صمد رسول زاده اقدم /ناشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

 

 

5/5 - (4 امتیاز)
با استفاده از بخش نظرات در انتهای صفحات سایت، می توانید سوالات و نظرات خود را پیرامون آن مطلب درج نمایید یا اینکه نظرات سایر دانش پژوهان را بخوانید. برای جستجو میان کامنتها از Ctrl + f استفاده نمایید. ضمنا از طریق ایمیل از پاسخ ما به سوال خود مطلع خواهید شد. دوستانی که اطلاعات فنی دارند، لطفا به سوالات پاسخ دیگران دهند (لینک درج نشود).

سيد مجتبي فرشچي

کارشناسی ارشد خود را در رشته آمار کاربردی از دانشگاه شهید بهشتی تهران گرفته ام. مایلم با کیفیت ترین خدمات و آموزش را در زمینه مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزارهای Lisrel و Amos به محققان و دانشجویان کشور ارائه نماییم.

‫2 دیدگاه ها

  1. سلام و وقت بخیر، آیا با حجم نمونه 100 تایی می توان از نرم افزار Amos استفاده کرد؟

    1. سلام. خیر.
      برای حجم نمونه کم باید از اسمارت پی ال اس استفاده کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

0
    0
    سبد خرید شما
    سبد خرید شما خالی استرفتن به فروشگاه